PERSONEL YÖNETİMİ

 

Personel Yönetimi

 

Üretimin makineleşmesi ile işverenlerin ilgisi üretim yerine pazarlama ve finansman alanlarına kaymıştır. Yani üretimin hem kolaylaşması hem de yaygınlaşması ile pazarlama, pazarlama alanında olumlu sonuçlara ulaşılması ile de finansal yönetim gibi alanlar kendilerini ön plana çıkarmıştır.

 

Bu dönemde de çalışanlar maliyet unsuru olarak ve üretim aracı olarak görülmüşler ama insan gücü kavramını kullanmak yerine personel kavramının kullanılması tercih edilmiştir.

 

Personel kavramının tanımını yapacak olursak , bir işletmede, iş yerinde çalışan herkesi kapsar. Yani o işletmenin kurucusu ya da kurucuları hariç oradaki genel müdür, müdür, şef, memur, işçi, teknisyen, kapıcı gibi alanlarda çalışan herkes personel kavramı ile adlandırılmaktadır.

Bunun dışında işçiler ayrıca üretim faaliyetlerine katılmaları bakımından iki gruba ayrılmıştır.

A. Doğrudan Üretimde Çalışan İşçiler

B. Üretime Dolaylı Katılan İşçiler ( bakım-onarım, temizlik ve güvenlik gibi alanlarda çalışanlar.)

 

Bir başka kaynağa göre de işçiler nitelikli (kafiyeli) , yarı nitelikli ve niteliksiz olarak üç gruba ayrılmaktadır.

 

Personel kavramının içinde yalnız işçiler olmamakla birlikte teknik, büro ve yönetici personel gruplarında çalışan kişiler de yer alır.

 

Teknik personel olarak tanımlanan kişiler, genel olarak açık mavi veya gri yakalılar olarak da adlandırılan teknik işlerde çalıştırılan ustabaşıları, teknisyenleri ve mühendisleri kapsayan ara elemanlardır. Genellikle bu gruptaki kişiler fakülte veya yüksekokul mezunu olup en az bir dil bilmektedirler. Bu gruptaki kişiler yönetici statüsünde değillerdir.

 

 

Büro personeli olarak adlandırılan kişiler genel olarak beyaz yakalılar olarak adlandırılır ve büro hizmetlerinde çalışan kişileri kapsamaktadır. Bu gruptaki kişiler de yönetici statüsünde değillerdir.

 

Fakat büro personelleri dışında kalan beyaz yakalı olarak adlandırılan ve bu grupta yer alan yönetici personeller alt, orta ve üst düzey yönetici statüsündedirler.

 

 

Personel Yönetiminin Tarihsel Gelişimi

 

Personel yönetimi ilk olarak kayıt tutan bir bölüm olarak açılmıştır. Bu bölümdeki kayıtlar sigorta ,tazminat, emeklilik, insan kaynakları planlaması, eğitim ve geliştirme, performans, kariyer ve yönetici geliştirme programları gibi konularda günümüzde de oldukça önemlidir.

 

1. Dünya savaşına kadar uzmanlık alanı olarak görülmeyen personel yönetimi, 1920’lerde sendikalar ve dış etkilerin baskısı sonucunda çalışma ilişkilerinin değişikliğe uğraması ile personel yönetimi kavramı anlam kazanıp genişletilmiştir.

Bu dönemde çalışan personeller için yemek salonları, dinlenme alanları, eğlenebilecekleri ortamlar, ihtiyaç duydukları veya istedikleri ürünleri ucuza almalarını sağlayan mağazalar ve sağlık kurumları gibi kulüpler meydana gelmiştir.

İlerleyen zamanlarda personel yönetimine işletmeyi ve fabrikayı koruma önlemleri, yangından koruma hizmetleri, telefon, danışma, ulaştırma gibi görevler verilmiştir.

 

1930’lu yıllarda sendika yasası çıkmıştır. Bu yasanın çıkması ile işletmeler ile sendikalarla ilişkilere önem verilmeye başlanmıştır. Bu dönemde personel bölümü çalışma ilişkileri olarak adlandırılmıştır. Ayrıca personel bölümünden bütün personel ve sendikal ilişkilerden doğan sorumlulukları ve işleri üstlenmesi istenilmiştir. Böylece işe alma, atama, terfi, nakil, ücret belirleme, işten çıkarma ve sendikalarla ilişkileri yürütme gibi görevler personel yönetimine verilmiştir.  İlerleyen dönemlerde bu bölüme personel politikalarını düzenleme ve uygulama terkisi gibi görevler de eklenmiştir.

 

 

II. Dünya savaşından sonra savaş sonucunda ortaya çıkan hem iş gücü kıtlığı ile baş edebilmek hem de savaşa katılması sonucunda fiziksel ve ruhsal sakatlanmaya maruz kalan çalışanların verimlerini arttırabilmek amacıyla endüstriyel psikoloji alanında çalışmalar yapılmıştır ve çıkan sonuçlar uygulanmaya başlanmıştır. Böylece ücret adaletinin sağlanması konusu önem kazanmıştır.

 

Özetle personel yönetiminin temel görevleri  olarak istihdama yönelik kayıtlar tutmak, istihdam ilişkilerinin sağlanması ve bu ilişkilerin  sürdürülmesi gibi görevleri sayabiliriz.

 

Kaynak: Global Enstitü / İnsan Kaynakları Yönetimi Eğitimi