Sel Sırasında Hayat Kurtaran Adımlar

 

Seller, ani ve yıkıcı doğa olaylarıdır ve büyük çaplı maddi hasara ve ne yazık ki can kayıplarına yol açabilirler. İklim değişikliği ve plansız kentleşme nedeniyle sel riskleri giderek artmaktadır. Sel anında nasıl davranılacağını bilmek, hem kendi hem de sevdiklerinizin güvenliğini sağlamak için hayati önem taşır. Bu rehber, sel öncesi, sel anı ve sel sonrası için alınması gereken temel önlemleri ve yapılması gerekenleri detaylı bir şekilde ele almaktadır.

Sel Öncesi Hazırlık: Riskleri Anlamak ve Önlem Almak

Selden korunmanın ilk adımı, tehlikenin farkında olmaktır.

1. Risk Değerlendirmesi: Yaşadığınız bölgenin sel risk haritasını inceleyin. Sel baskınlarına açık bir yerde mi yaşıyorsunuz? Eğer öyleyse, evinizdeki değerli eşyaları ve önemli belgeleri yüksek yerlere taşıyın.

2. Acil Durum Çantası: Depremde olduğu gibi sel için de bir acil durum çantası hazırlayın. Su geçirmez bir çantaya, birkaç günlük yiyecek ve su, ilk yardım malzemeleri, pilli radyo, el feneri, yedek piller, hijyen ürünleri ve önemli belgelerin fotokopilerini koyun.

3. Tahliye Planı: Aile bireylerinizle bir tahliye planı yapın. Sel anında nerede buluşacağınızı ve acil durum iletişim planınızı belirleyin. Ailenizdeki tüm bireylerin güvenli bir sığınak noktasına nasıl ulaşacaklarını bilmeleri önemlidir.

4. Evinizdeki Önlemler: Su baskınını önlemek için bodrum katına pompa kurabilir, kapı ve pencerelerin etrafını sızdırmaz hale getirebilirsiniz. Elektrik panosunu ve gaz vanasını su seviyesinin üzerinde bir yere taşımayı düşünün.

Sel Anında Ne Yapmalı?

Sel anında yapılacak en önemli şey, panik yapmamak ve hızla güvenli bir yere sığınmaktır.

Eğer İçerideyseniz:

1. En Yüksek Kata Çıkın: Sel uyarısı alırsanız veya su seviyesinin yükseldiğini fark ederseniz, hemen en yüksek kata çıkın. Mümkünse çatı katına veya çatınıza çıkın. Bodrum katlarında, zemin katta veya alçak seviyeli odalarda kalmayın.

2. Elektrik ve Gazı Kapatın: Elektrik çarpması ve yangın riskini önlemek için ana şalterden elektriği, gaz vanasından da gazı kapatın. Eğer bunu yapmak için suyun içinden geçmeniz gerekiyorsa, bu riski almayın.

3. Pencere ve Kapılardan Uzak Durun: Sel suları, pencereleri ve kapıları zorlayabilir, camların kırılmasına neden olabilir. Bu nedenle pencere ve kapılardan uzak durun.

4. Terk Etme Kararı: Evinizin tahliye edilmesi gerektiği size bildirilirse, hemen ve tereddüt etmeden evi terk edin. Acil durum çantanızı yanınıza alın ve daha önceden belirlediğiniz tahliye planına sadık kalın.

Eğer Dışarıdaysanız:

1. Yüksek Bir Yere Çıkın: Sel suları hızla yayılabilir. Eğer dışarıda bir yerdeyseniz, hemen en yüksek noktaya ulaşmaya çalışın. Yüksek bir tepe, köprü veya yüksek bir bina bu amaç için uygun olabilir.

2. Sel Sularında Yürümeyin: Sadece 15 cm derinliğindeki sel suyu bile bir yetişkini devirebilir. Sel sularının altında ne olduğunu bilemezsiniz; açık rögarlar, kırık camlar veya elektrik hatları olabilir.

3. Sel Sularında Yüzmeyin: Sel suları mikrop, kimyasal atık ve kanalizasyon gibi tehlikeli maddeler içerebilir. Ayrıca, güçlü akıntılar sizi sürükleyebilir.

4. Aracınızdaysanız: Sel suları içinde asla araç kullanmayın. Sadece 60 cm derinliğindeki sel suyu bir aracı sürükleyebilir. Eğer su seviyesi yükseliyorsa, aracınızı terk edin ve yüksek bir yere doğru yürüyerek uzaklaşın. Araçtan ayrılırken dikkatli olun; kapı basınçla açılmayabilir veya akım sizi sürükleyebilir.

Sel Sonrası Ne Yapmalı?

Sel suları çekildikten sonra bile tehlike devam edebilir.

1. Yetkililerin Talimatlarına Uyun: Sel suları çekildikten sonra hemen evinize dönmeyin. Yetkililerin "güvenli" sinyalini vermesini bekleyin.

2. Yaralanmaları Kontrol Edin: Kendinizin ve sevdiklerinizin yaralanıp yaralanmadığını kontrol edin. Eğer ciddi bir yaralanma varsa, hemen yardım çağırın.

3. Tehlikelere Karşı Dikkatli Olun: Evinize döndüğünüzde, bir el feneri kullanarak evi dikkatlice inceleyin. Kibrit veya çakmak gibi alevli aydınlatıcılar kullanmayın; sızıntı yapan bir gaz hattı yangına neden olabilir. Suyla temas eden elektrikli aletleri ve kabloları kullanmayın.

4. Ev Temizliği ve Dezenfeksiyon: Sel suları, hastalık taşıyan mikroorganizmaları barındırır. Evinizi temizlerken eldiven, maske ve uzun kollu giysiler giyin. Tüm yüzeyleri çamaşır suyu veya özel dezenfektanlarla temizleyin. Selden etkilenen eşyaları iyice temizleyip dezenfekte etmeden kullanmayın.

5. Sigorta Şirketinizle İletişime Geçin: Hasar tespiti için fotoğraflar çekin ve sigorta şirketinizle iletişime geçerek durumu bildirin. Onarım işlemlerine başlamadan önce sigorta şirketinizin talimatlarını bekleyin.

Sonuç

Sel felaketleri, hazırlıklı olunduğunda ve doğru adımlar atıldığında atlatılabilecek zorlu süreçlerdir. Bu rehberde belirtilenleri uygulamak, hem kendi hem de sevdiklerinizin güvenliğini sağlamak için atılacak en önemli adımlardır. Unutmayın, doğanın gücüne karşı koymak mümkün değildir, ancak bilinçli ve hazırlıklı olarak onun getirdiği riskleri en aza indirebiliriz. Kendinizi ve ailenizi korumak için daima tetikte olun ve sel uyarılarını ciddiye alın.