BENMERKEZCİLİK NEDİR?
Benmerkezcilik, kişinin her
şeyi kendine dayandırması, her şeyde kendini esas alması, kendi fikirlerini en
önde tutması ve her şeyi kendine bağlamasıdır. Bu durum aynı zamanda kişinin
her şeyde kendi mantığına ve duygularına göre hareket etmesini de içerir.
Benmerkezcilik, Jean Piaget
tarafından 1926 yılında ortaya atılan bir kavramdır ve çocukların düşünce ve
dil kullanımında benmerkezci tutum sergilediği bir dönemi ifade eder. Bu durum,
çocukların gelişim sürecinde doğal bir aşama olarak kabul edilir ve yetişkinlerde
görüldüğünde ruhsal bir bozukluk olarak değerlendirilir.
Benmerkezcilik, empati kurmayı zorlaştırabilir
çünkü benmerkezci bir kişi, dünyayı sadece kendi bakış açısından gördüğü için
karşısındakinin rolünü anlaması ve onun bakış açısından olaylara bakması mümkün
olmayabilir.
Benmerkezcilik Kimlerde Görülür?
Benmerkezcilik, genellikle çocuklarda ve özellikle
okulöncesi dönemde sıkça görülen bir özelliktir. Bu dönemde çocuklarda
benmerkezcilik, dil ve düşünce alanlarında belirgin şekilde gözlemlenebilir.
Özellikle üç ila dört yaşları arasındaki çocuklarda "ben" kelimesi
üzerine odaklanan konuşmalar ve diğerlerinin bakış açısını anlamakta güçlük
çekme durumu sıkça karşılaşılan bir durumdur. Bu nedenle, benmerkezcilik
özelliği genellikle çocuklarda ve özellikle okulöncesi dönemde görülür.
Benmerkezciliğin Özellikleri Ve Dezavantajları Nelerdir?
Benmerkezcilik, bireyin her şeyi kendine dayandırması, kendi
fikirlerini en önde tutması ve her şeyi kendine bağlaması olarak tanımlanır. Bu
özelliklerin yanı sıra benmerkezciliğin dezavantajları da önemlidir. Benmerkezciliğin özellikleri şunlardır:
·
Her şeyi kendine dayandırma
·
Her şeyde kendini esas alma
·
Kendi fikrini, mantığını ve duygusunu hareket
noktası, örnek, ölçü ve merkez almak eğilimidir.
Bu özellikler, bireyin dünyayı sadece kendi bakış açısından
görmesine ve diğer insanların bakış açılarını anlamakta zorluk çekmesine neden
olabilir.
Benmerkezciliğin
dezavantajları ise şunlardır:
·
Değişime ve yeniliğe kapalı olma
·
Olası riskleri ve zararları göz ardı etme
·
Empati kurmada zorluk çekme
·
Diğer insanların bakış açısını anlamakta güçlük
çekme
·
Sosyal ilişkilerde sorunlar yaşama eğilimidir.
Bu özellikler ve dezavantajlar genellikle çocuklarda
okulöncesi dönemde gözlemlenir ve ergenlik veya yetişkinlikte aynı şekilde
karşılanmaz. Benmerkezcilik, bireyin gelişim sürecinde önemli bir aşama olarak
kabul edilir ancak aşırıya kaçması durumunda sosyal ilişkilerde ve kişisel
gelişimde olumsuz etkilere yol açabilir.
Benmerkezciliğin Tedavisi Var Mı?
Benmerkezciliğin tedavisi mümkündür. Psikoterapistler,
klinik psikologlar ve psikiyatristler gibi ruh sağlığı uzmanları, bireyin
ailesiyle birlikte çalışarak benmerkezcilikle başa çıkmak için terapi ve destek
sağlayabilirler. Bu süreçte, bireyin benmerkezci düşüncelerini ve
davranışlarını anlaması, empati yeteneğini geliştirmesi ve başkalarının bakış
açılarını anlamaya çalışması önemlidir. Empati kurma becerisini artırmak,
benmerkezci düşünceleri azaltmada etkili olabilir.
Tedavi sürecinde, bireyin güvensizlik, düşük özgüven,
üstünlük hissi gibi benmerkezciliğin özellikleriyle de başa çıkılabilir. Bu
terapi süreci, bireyin daha sağlıklı ilişkiler kurmasına, başkalarını daha iyi
anlamasına ve kendini daha dengeli bir şekilde ifade etmesine yardımcı olabilir.
Yorumlar
Yorum Gönder