PROBLEM ÇÖZME

 

 

Bilişsel psikolojide problem; zorluk, belirsizlik ya da şüphe içeren bir durum ya da sorun olarak tanımlanmıştır.  Problem çözmedeki zihinsel süreci keşif, analiz ve problem çözme şeklinde özetleyebiliriz. Nihai hedef engeli aşmak ve problemi mümkün olan en iyi çözümle karara bağlamaktır.

 

Problem Çözme Döngüsü

 

Araştırmacılar, bir problemi çözmenin en iyi yolunun problem çözme döngüsü denen bir dizi adımları takip etmek olduğuna inanır. Ancak, bu adımlar ardışık olarak listelenmiş olsa da insanlar bu adımlar dizisini nadiren tam olarak takip ederler. Aksine, çeşitli adımları atlarlar ya da gerekli gördükleri kadar geriye giderler ve bu istedikleri sonuca ulaşıncaya kadar devam eder.

 

1. Problemi Belirle

 

 İlk adımda ilk önce bir problemin varlığı kabul edilir. Bu basit gibi görünse de problemin kaynağını hatalı belirlemek her türlü çözüm teşebbüsünü tesirsiz ve muhtemelen faydasız olacaktır.

 

2. Problemi Tanımla ve Sınırlarını Belirle

 Bir problemin varlığı belirlendikten sonra, kişi onu çözebilmek için probleminin ne olduğunu tam olarak tanımlamalıdır. Başka bir ifadeyle, bir problemin varlığını kabul ettiğimize göre artık problemin ne olduğu aslında netleşmiştir.

 

3. Bir Çözüm Stratejisi Geliştir

 

 Bir strateji üretme yaklaşımı o anki duruma ve bireyin özel tercihlerine bağlıdır.

4. Problem Hakkındaki Bilgiyi Düzenle

 

 Kişi şimdi uygun bir çözüm üretebilmek için ulaşabildiği bilgileri düzenlemelidir.

 

5. İhtiyaç Duyulan Fiziksel ve Zihinsel Kaynakları Tahsis Et ve Kullan

 

 Problemin önemine göre para, zaman ve başka türlü kaynakların tahsis edilmesi gerekebilir. Problem o kadar önemli değilse çok fazla kaynak kullanmak çözüm için gerekli olmayabilir.

 

6. İlerlemeyi Kontrol Et

 

 Eğer bir ilerleme sağlanamıyorsa farklı stratejileri araştırmak için mevcut yaklaşımı yeniden gözden geçirmenin zamanıdır.

 

7. Sonuçların Doğruluk Derecesini Gözden Geçir

 

 Çözümün kesin en iyi sonuç olduğundan emin olabilmek için sonuçlar gözden geçirilmelidir. Bir çalışma programının sonuçlarının gözden geçirilmesi gibi belli bir süre zarfında ya da bir probleminin cevabını kontrol etmek şeklinde 'anında’ yapılabilir.