MURRAY'IN PSİKOJENİK İHTİYAÇLAR KURAMI

 

 

1938'de Henry Murray, Psikojenik İhtiyaçlar Kuramı'nı geliştirdi. Bu kuram kişiliğin daha çok bilinçaltı düzeyde bulunan bir takım ihtiyaçların sonucu olduğunu söylüyor. En temel iki ihtiyaç çeşidi şunlardır:

 

1. Birincil İhtiyaçlar: Yemek, su ve oksijen gibi biyolojik ihtiyaçlar.

 

2. İkincil İhtiyaçlar: Başarma, ilgilenilme ya da bağımsız olma ihtiyacı gibi psikolojik ihtiyaçlar.

 

Buna ek olarak Murray ve meslektaşları, tüm insanlarda var olduğunu (ama her kişide farklı seviyelerde bulunduğunu) iddia ettiği 27 tane ihtiyaç belirledi. Bu ihtiyaçlar:

 

• Aşağılanma: Cezayı kabullenme ve teslim olma ihtiyacı.

• Başarma: Engellerin üstesinden gelme ve başarma ihtiyacı.

•  Edinme ya da Koruma: Mülk edinme ihtiyacı.

• Yakınlık: arkadaşlıklar ve ilişkiler kurma ihtiyacı.

• Saldırganlık: başkalarına zarar verme ihtiyacı.

• Özerklik: Güçlü kalma ve başkalarına dayanma ihtiyacı.

• Suçlamadan Kaçınma: Kurallara itaat etme ve suçlamadan kaçınma ihtiyacı.

• Yapım: Yaratma ve yapma ihtiyacı .

• Zıtlık: Farklı olma ihtiyacı.

• Karşı koyma: Kişinin kendi onurunu savunma ihtiyacı.

• Savunma: Kişinin kendi hareketlerini haklı gösterme ihtiyacı.

• İtaat: Kendinden daha üstün birini takip etme ya da ona hizmet etme ihtiyacı.

• Egemenlik ya da Güç: Başka insanlara liderlik etme ve kontrol etme ihtiyacı.

• Sergileme: Dikkat çekme ihtiyacı.

• Açıklama: Eğitme ve bilgi verme ihtiyacı.

• Zarardan Kaçınma: Acıdan kaçınma ihtiyacı.

• Kaçınma: Zayıflıkları saklama ve başarısızlıktan ya da utançtan kaçınma ihtiyacı.

• Besleme: Çaresiz durumdakilere yardım etme ihtiyacı.

• Düzen: Düzenleme, ayarlama ve titiz olma ihtiyacı.

• Oyun: Eğlenme, rahatlama ve stresten ya da gerginlikten kurtulma ihtiyacı.

• Tanıma: Başarılarını sergileyerek sosyal statü ve onay kazanma ihtiyacı.

• Reddetme: Başkalarını reddetme ihtiyacı.

• Duygusallık: Duygusal deneyimler edinme ihtiyacı.

• Cinsellik ya da Erotik: Erotik bir ilişki kurma ve bundan zevk alma ihtiyacı.

• Benzerlik: Başkalarıyla empati kurma ihtiyacı.

• Yardım isteği: Şefkat ya da koruma elde etme ihtiyacı.

•  Anlayış ya da İdrak: Soru sorma, bilginin peşinden koşma, analiz etme ve tecrübe etme ihtiyacı.

Murray, her ihtiyacın ayrı ayrı önemli olduğuna; ama ihtiyaçların birbiriyle ilişkili olabileceğine, başka ihtiyaçları destekleyebileceğine ya da bir takım başka ihtiyaçla çelişebileceğine inanıyordu. Murray'a göre, bu ihtiyaçların davranışlarımızda kendini gösterme şekli kısmen Murray'ın 'baskılar' adını verdiği çevresel faktörlere bağlıdır.