BİREYSEL STRES

 

1. Stres Nedir?

 

Günlük hayatımızda olsun iş hayatımızda olsun hemen hemen herkes gerek yoğun iş temposu ya da yapılacak ev işleri fazlalığından dolayı kendini bir çıkmazda gibi hissedebilmektedir. Biz bu durumu stres olarak adlandırırız. Stres ayrıca birey ile çevresi ile ilişkisi olarak da adlandırılmaktadır. Stresin de diğer kavramlar gibi düzeyleri, çeşitleri ve aşamaları vardır.

 

1.1 STRES DÜZEYLERİ

 

1. Fiziksel Düzey

Stres sonucunda yaşadığımız iştahımızın açılması veya azalması, nabzımızın yükselmesi, sırt ve boyun ağrıları, uyku sorunları yaşamamız ve başımızın dönmesi gibi durumlardan oluşmaktadır.

2. Zihinsel Düzey

Stres yaşadığımız zamanlarda meydana gelen konsantrasyonumuzun bozulması, kendimizi endişeli halde bulmamız, karışık ve olumsuz şeyler düşünmemiz ve zor karar vermemiz gibi durumlardan oluşmaktadır.

3. Davranış Düzeyi

Stres yaşadığımız zamanlarda meydana gelen hallerde sigara ve alkol kullanmayı arttırmamız, daha fazla yalan söylememizi kendimizi görev ve sorumluluklardan kaçarken bulmamız ve aşırı çekingen davranmamız gibi durumlardan oluşmaktadır.

4. Duygu Düzeyi

Stres sonucunda yaşadığımız çevremizdekilere karşı aşırı dargın olmamız, yalnızlaşmamız, hırçın davranmamız ve kendimizi güçsüz hissetmemiz gibi durumlardan oluşmaktadır.

 

STRES ÇEŞİTLERİ

1. Akut Stres

Bireyin her gün yaşadığı ve kısa süren, ayrıca sağlığı fazla etkilemeyen stres türüdür. Örneğin; kalabalık bir ortama girdiğimizde kısa süreli yaşadığımız stres.

2. Periyodik Stres

Akut stres sürekli olarak meydana geliyorsa, bireyi tükenmişlik hissine sürüklüyorsa ve bireyi şiddete yönlendiriyorsa periyodik stresten söz etmemiz mümkündür.

 

3. Kronik Stres

Uzun vadeli yaşanan, bireyi zihinsel olarak gerginlik ve kalıcı zorluk yaşamasına neden olan stres çeşididir.

 

STRES AŞAMALARI

Hans Selye ilk stres araştırmacılarından biridir. Hans Selye isimli araştırmacıya göre stres üç aşamadan oluşmaktadır. Bunlar;

1. Alarm Aşaması

Bireyin stresin meydana gelmesi durumuna karşılık kendini hazırlamaya başladığı aşamadır.

2. Direnç Aşaması

Stres alarm aşamasından beri sürüyorsa, bireyin mücadele etmek için başa çıkma mekanizmalarını harekete geçirdiği ve bireyin  stresin olumsuz etkilerine karşı direnmeye çalıştığı aşamadır.

3.Bitkinlik Aşaması

Bireyin uzun süreli devam eden strese karşı direnmeyi bırakıp, stresle mücadele etmek için başka mücadele yolları aramaya başladığı aşamadır. Bu aşamada bireyin sağlığı oldukça olumsuz etkilenmiştir.